Doelstelling

Dit project levert een leerlinggerichte didactiek op voor het ondersteunen van het plannen en monitoren van leerlingen tijdens onderzoekend leren binnen W&T lessen zodat onderzoekend leren bijdraagt aan het leren van alle leerlingen. Allereerst ontwikkelen we algemeen geldende didactische richtlijnen zodat basisschoolleraren gerichte zelfregulatieondersteuning in hun eigen W&T lessen kunnen bieden.

Daarnaast leveren we een concrete lessenserie en een leeromgeving voor onderzoekend leren op waarin ondersteuning van zelfregulatie wordt geboden. Dit betekent dat we materialen ontwikkelen die concreet ingebed worden in een bestaande lessenserie W&T: BE COOL! (Bevorderen van Excellentie door Coöperatief Onderzoekend en Ontwerpend Leren). BE COOL! is een lessenserie W&T waarbij leerlingen onderzoekend leren in een digitale leeromgeving. In dit project hanteren we BE COOL! als testomgeving voor de te ontwikkelen materialen, waarbij we nadrukkelijk streven naar een brede toepassing van de in dit project ontwikkelde kennis en interventies voor basisscholen die met onderzoekend leren tijdens de W&T lessen aan de slag gaan.

Onderzoeksaanpak

In dit project voert het consortium fases van ontwerpgericht onderzoek uit die gericht zijn op ontwerp en constructie en evaluatie en reflectie. Het doel van de ontwerp en constructie fase is materialen te ontwikkelen ter bevordering van zelfregulatie tijdens onderzoekend leren waarbij rekening wordt gehouden met verschillen tussen leerlingen. In het tweede projectjaar wordt tijdens de evaluatie het gebruik en de ondersteuningsbeleving van de ontworpen interventies onderzocht en wordt tevens nagegaan in hoeverre de interventies bijdragen aan de domeinkennis en kennis over de onderzoekend leren-cyclus van leerlingen.

Parallel hieraan gaan we aan de slag met twee professionele leergemeenschappen (PLG’s) Zelfregulatie en onderzoekend leren. De eerste PLG bestaat uit onderzoekers, opleiders en leraren uit de regio De Stedendriehoek. De tweede PLG richt zich op het Kennisnetwerk Lerende Leraren. De PLG’s richten zich op het ontwikkelen en uitvoeren van concrete lesmaterialen voor het ondersteunen van zelfregulatie tijdens reguliere W&T lessen op basis van de ontwerpprincipes en de materialen die zijn ontwikkeld door het consortium in het kader van de BE COOL! leeromgeving. Doel van de PLG is dat er concrete materialen worden ontwikkeld die leraren in hun eigen lessen uitvoeren ter bevordering van zelfregulatie van leerlingen tijdens W&T lessen.

Verwachte opbrengsten

Een leerlinggerichte didactiek voor het ondersteunen van het plannen en monitoren van leerlingen tijdens onderzoekend leren binnen W&T-lessen, zodat onderzoekend leren bijdraagt aan het leren van alle leerlingen.

Een concrete lessenserie en een leeromgeving voor onderzoekend leren (BE COOL!) waarin gedifferentieerde ondersteuning bij zelfregulatie wordt geboden. Deze is gebaseerd op didactische principes, welke ook tijdens dit onderzoek worden ontwikkeld. Deze zijn ook door docenten te gebruiken tijdens hun eigen W&T-lessen.

Workshops en studiedagen voor de stichtingen door experts van participerende basisscholen. Een presentatie van het project op de Onderwijs Research Dagen (ORD) en op het lerarencongres. Een praktijkartikel over dit project zal aan diverse vaktijdschriften worden aangeboden.

Tenslotte wordt een handboek opgeleverd waarin didactische richtlijnen worden beschreven voor het bieden van gerichte zelfregulatieondersteuning aan basisschoolleerlingen tijdens onderzoekend leren in de W&T lessen. In dit professionaliseringsboek voor leraren wordt de hierboven beschreven set van producten beschreven en worden voorbeelden gegeven hoe zij in een W&T les gerichte zelfregulatieondersteuning kunnen bieden. Het voorbeeld dat daarvoor gebruikt wordt is de BE COOL! lessenserie.

Looptijd

Dit onderzoek werd uitgevoerd in de periode van juni 2019 t/m juli 2023.