Werkvormen voor ethische reflectie op de impact van techniek
Tot op heden wordt in wetenschappelijke literatuur over het onderwerp ‘ethische reflectie’ vooral geschreven vanuit de techniekfilosofie en gericht op grote bespiegelingen. Er is minder nagedacht over methoden voor sociaal-ethische reflectie: het systematisch nadenken over de impact en ethiek van technologie van verschillende professionele activiteiten op de maatschappij. Bovendien is nog weinig bekend over de toepassing van deze methoden in het onderwijs.
In dit verkennende project wordt onderzocht hoe reflectie op de impact van techniek op een toegankelijke en duurzame manier kan worden opgenomen in onderwijs (en professie). Reflectie op maatschappelijke en ethische aspecten van technologie komen op dit moment nog niet voldoende aan bod in het beroeps- en academisch onderwijs. Studenten moeten met name gevoel krijgen voor de betekenisaspecten van technologie. De hypothese is dat voor dit onderwijsdoel actieve werkvormen een meer passende methode zijn dan het doceren van ethische theorieën.
Opbrengsten
In dit verkennend onderzoek wordt een inventarisatie gedaan naar werkvormen die nu al in gebruik of in ontwikkeling zijn. Welk effect sorteren zij? Dragen zij bij aan het aanleren van vaardigheden voor een kritische houding over de impact van techniek?
De volgende opbrengsten zijn reeds verschenen:
- Een terugblik op de expertmeeting 'Wijs met techniek'.
- Een poster met een overzicht van het project en de eerst uitkomsten.
- De tegeltjeswijsheden die zijn opgetekend in de verschillende werkgroepen.
- Een impactinterview 'Wijs met techniek; ethisch (leren) reflecteren op de impact van techniek.' waarin verschillende betrokkenen aan het woord komen over de waarde van ethische reflectie op de impact van techniek.
Binnenkort volgen ook een aantal uitgewerkte werkvormen voor het leren ethisch reflecteren op de impact van techniek in het mbo-, hbo- en wo-onderwijs.
Partners
- Lectoraat Ethiek & Technologie (Saxion)
- Domein Techniek (Windesheim)
- CIBAP school voor ontwerpen
- Lectoraat Innovatief & Effectief Onderwijs (Saxion)
- Opleiding Industrieel Product Ontwerpen (Saxion)
- Opleiding Industrieel Ontwerpen (UT)
- Department of Philosophy (UT)
- Designlab (UT)
- Reflection on Science, Technology and Society (RESTS)
- Onderwijs (UT)
Looptijd
1 september 2020 – 1 juli 2021